Góry Dynarskie
My, jako drogę dojazdową do Lukomiru, wybraliśmy trasę prowadzącą z Sarajewa przez Bjelašnicę (Babin Do). Do Lukomiru można również dotrzeć od miasta Konjic. Doskonałą opcją dla osób lubiących piesze wędrówki jest spacer od strony Umoljani – wzdłuż kanionu Rakitnicy.
Droga od strony Bjelašnicy została zbudowana po II wojnie światowej. Po wojnie toczącej się na Bałkanach w latach 90. XX wieku odbudowano ją w 2004r. dzięki funduszom międzynarodowym.
20-kilometrowa droga jest szutrowo – kamienista, ale dość dobrze utrzymana. Samochody osobowe spokojnie sobie z tym terenem poradzą 🙂 Ale uwaga – droga przejezdna jest tylko w cieplejszych miesiącach. Od października do maja potrafi być przykryta dwumetrową warstwą śniegu.
Po drodze możemy spotkać stada owiec z pasterzami.
Jazda przez górzyste tereny Bjelašnicy była czystą przyjemnością. Otaczająca sceneria zachwycała.
Lukomir to wioska leżącą na wysokości 1495 m. n.p.m. Jest jedną z najwyżej położonych miejscowości w Bośni i Hercegowinie. Znajduje się na przysłowiowym krańcu świata 🙂 Dodatkowo jest pięknie położona w sercu gór, otoczona łańcuchami górskimi i nietkniętą przyrodą.
Najlepszy widok na wioskę rozpościera się z małego wzgórza znajdującego się nad wioską.
Lukomir to obecnie kilkadziesiąt kamiennych zabudowań: domów mieszkalnych i budynków gospodarczych, a także dawna szkoła i meczet. Ten ostatni został wybudowany w 1969r., zaś odnowiony całkiem niedawno- w 2014r. Na końcu wsi znajduje się również stary cmentarz z charakterystycznymi stećkami.
Punkt widokowy nad miejscowością zapewnia widok na pasmo górskie Visočica, które spada 800 metrów, aby spotkać się z Kanionem Rakitnicy – najgłębszym kanionem w Europie po Kanionie Rzeki Tara.
Charakterystyczny typ zabudowań, to odpowiedź na panujący tu nieprzyjazny i surowy górski klimat. Budynki były budowane, aby wytrzymać ciężkie śniegi. Wejścia do domów były niskie, okna małe, a dachy strome, by śnieg na nich nie zalegał. Kamienne domy pokryte były głównie drewnianym gontem. Obecnie wypiera je nowoczesna falista blacha. Elektryczność i wodę dociągnięto tu dopiero w 2002r.
Lukomir to żywe muzeum etnograficzne. Mieszkające tu kobiety nadal noszą tradycyjne, ręcznie robione stroje, które były używane od wieków. Stećki pochodzące z XIV i XV wieku wskazują, że teren ten był zamieszkiwany już od setek lat. Mężczyźni żyjący w wiosce utrzymują się ze sprzedaży wyrobów wełnianych z owiec. Kobiety natomiast ze sprzedaży mleka krowiego i ręcznie robionych rzeczy – głównie skarpetek, które są na tyle silne i wytrzymałe, że stosuje się je tu jako buty. Do tego dochodzi niewielki procent pieniędzy od turystów, przybywających do wioski w miesiącach letnich. Mieszkańcy Lukomiru to głównie starsi ludzie. Populacja wioski maleje z roku na rok – młodzi ludzie, aby szukać pracy i bardziej nowoczesnego stylu życia, wybierają miasto. Dodatkowo ludzie mieszkają tu tylko sezonowo – w zimie opuszczają Lukomir i zazwyczaj mieszkają u swoich rodzin w Sarajewie.
Mieszkańcy Lukomiru pochodzą z Hercegowiny. Plemiona pasterskie przemieszczały się tutaj w okresie letnim wraz ze swoimi dużymi stadami owiec w poszukiwaniu wody, którą można było spotkać na pastwiskach masywu Bjelašnicy. Większość z nich osiadła na stałe niżej. Osada sezonowa pomału przekształcała się w wioskę. Początkowo istniał tylko Donji (niższy) Lukomir, który był oddalony o około 3 km od obecnej wsi. Gornji (górny) Lukomir był tylko miejscem wypasu owiec. W 1950r. pasterze na stałe przenieśli się do górnej osady ze względu na lepszą dostępność do pozostałych wiosek.
Lukomir i pobliska osada Čuhovići były jedynymi wioskami leżącymi w masywie Bjelašnicy, których wojna bałkańska nie dotknęła. Kilkanaście pozostałych, leżących w okolicy, zostało całkowicie zniszczonych. 
Wieś pojawia się w filmie „Killing Season” jako miejsce urodzenia głównego bohatera Emil Kovač (grany przez Johna Travolta).
W 2010r. wioska została bohaterem holenderskiego dokumentu „Winterslaap w Lukomir” w reżyserii Nielsa van Koevordena. Film został pokazany na holenderskim festiwalu filmowym.
Powoli dociera tu cywilizacja. W pierwszym domu po lewej stronie znajduje się mini bar Ljetnia Basta z lokalnym jedzeniem. Można tu również kupić coca-colę 😉 Cóż, turystyka przynosi nowe możliwości zarobienia pieniędzy 🙂
Tradycyjny posiłek – pita z serem.
Na końcu wsi Lukomir polecamy Farm ville „Natura AS” prowadzony przez Agencję Visit Konjic. Pensjonat oferuje miejsca noclegowe w pokojach wieloosobowych z pościelą i ręcznikami oraz wyżywienie. Jedzenie jest wyborne. Świeże, pyszne i przygotowywane z najlepszej jakości naturalnych składników. Dodatkowo możecie tam kupić różnego rodzaju przetwory domowe, jak dżem czy miód i ziołowe herbaty. Prowadzący go dokładają wszelkich starań, by gościom niczego nie brakowało. W jeden z chłodniejszych dni w naszym pokoju rozpalono nawet piec – kozę. Ceny za pobyt ze śniadaniem zaczynają się już od 20 Euro. Można wykupić również miejsce noclegowe z dwoma lub trzema posiłkami oraz transfer z Sarajewa lub Konjic. W sprawie noclegu kontaktujcie się za pomocą e-maila: info@visitkonjic.com Farm ville „Natura AS” jest również na portalu booking.com
Dodatkowo w Lukomirze Mateusz wykonywał ślubną sesję plenerową pary z Torunia. Ot, taki zbieg okoliczności 🙂 Zdjęcia możecie zobaczyć tu -> http://naszafotografia.pl/sesja-slubna-w-lukomirze-bosnia-i-hercegowina/
Kilka nocnych ujęć 🙂
